Beweeg je fit in Ouderenvriendelijk Kortenaken

Sport & bewegen
Kortenaken

Met het project Ouderenvriendelijk Kortenaken wil het OCMW van de gemeente de vergrijzing op een positieve manier bekijken. Niet vanuit de problemen en de bedreigingen, maar net vanuit de kansen en de mogelijkheden. Ouderen moeten zo lang mogelijk gelukkig en gezond kunnen leven in Kortenaken, dat is het uitgangspunt. Een van de pijlers om tot dit resultaat te komen is: bewegen.

Het is wetenschappelijk bewezen dat mensen die dagelijks bewegen zich zowel fysiek als mentaal beter in hun vel voelen. Nog opvallend was de bevinding dat het nooit te laat is om te beginnen met bewegen. Zelfs wanneer je lange tijd niet actief bent geweest, kan je nog gezondheidswinst boeken door te bewegen.

Maar dan komt de grote vraag: hoe gaan alle oudere inwoners aan het bewegen? De doelgroep is zeer divers en heeft ook een aangepaste aanpak nodig.

Actieve ouderen

Kortenaken heeft een grote groep actieve en geëngageerde ouderen. Het OCMW ging met hen rond de tafel zitten en vroeg naar hun wensen. Ook bij de inplanting van de nieuwe sporthal werd gepolst naar de mening van de seniorenraad. Door hun input kwam er onder andere een outdoorfitnesspark met aangepaste toestellen. Door deze wisselwerking ontstond een zeer gevarieerd sportaanbod in de gemeente. Ook met verenigingen werd nauw samengewerkt. Vaak organiseert de sportdienst in samenwerking met de seniorenraad een initiatiereeks. Als deze in de smaak valt, wordt er gekeken of ouderen zich willen verenigen om zo de sport in een vast aanbod op te nemen. Ook aan bestaande verenigingen wordt gevraagd of ze het aanbod in hun werking willen opnemen. Zo kunnen Kortenaakse ouderen nu wekelijks deelnemen aan curling, spinning 55+, kracht en lenigheid, stoelaerobics en noem maar op. Voor elk wat wils dus.

Jaarlijks organiseert de gemeente twee seniorensportdagen, waar ouderen op één dag verschillende nieuwe sportactiviteiten kunnen leren kennen en eens kunnen komen proeven van het aanbod.

Samen bewegen

Samen bewegen is natuurlijk altijd leuker dan alleen. Daarom werd er een buddysysteem opgezet. Breng je iemand mee naar één van de sportactiviteiten, dan krijg je iets extra’s. Tijdens activiteiten werd duidelijk dat het meestal leeftijdsgenoten waren die elkaar meebrachten. Maar ook verschillende generaties kunnen samen bewegen. Daarom wordt er nu tweejaarlijks een ‘Tele(leef)tijdsmachine’ gebouwd waarin kinderen van de 5de en 6de leerjaren van de basisscholen van de gemeente samengebracht worden met ouderen. In de voormiddag leren de kinderen de ouderen hun leefwereld kennen door samen digitaal te bewegen met de Wii of werken ze samen op de tablet en noem zo maar op. In de namiddag zijn de rollen omgekeerd en zijn de ouderen de leermeesters. Zij leren de kinderen curling spelen, haken en nog zoveel meer.

Beweegarme ouderen

Bewegen is een recht waar iedereen van moet kunnen genieten. Maar toch is de stap naar een sporthal vaak veel te groot voor mensen die nooit eerder aan sport deden. Anderzijds is het in een landelijke gemeente als Kortenaken niet voor iedereen vanzelfsprekend om zich naar de activiteiten te verplaatsen. Daarom ontstond het idee om niet te wachten tot de mensen naar het aanbod kwamen, maar zelf actief naar de ouderen toe te stappen. Het OCMW gebruikt hiervoor alle kanalen die het voorhanden heeft.

PlussersPost

Vier keer per jaar krijgen de mensen van Kortenaken de PlussersPost in de bus. Dit magazine voor en door ouderen probeert de beeldvorming ten opzichte van deze groep te verbeteren. De PlussersPost wil ouderen ook activeren en motiveren om te bewegen. PlussersPost maakt promotie voor het reguliere aanbod en geeft tips hoe mensen beweging meer in hun dagdagelijkse leven kunnen integreren. Daarnaast zijn er artikels met foto's waarop de sportfunctionaris van Kortenaken stoelaerobic-oefeningen voordoet. Zo kunnen de mensen vanuit hun stoel toch aan beweging doen. Deze visuele techniek spreekt aan. Op verschillende plaatsen lag de PlussersPost weken lang open op deze pagina. Ook via de seniorenraad kwamen er veel positieve reacties en zo ontstond het idee om deze visuele manier van bewegen nog beter aan de man te brengen.

Beweegkaartenboekje

Je kan een aanbod ontwikkelen, maar hoe weet je dat dit ook effectief bij de beoogde doelgroep terecht komt? Een goede aanleiding zijn de verjaardagsbezoekjes bij de 75-plussers. Zij krijgen elk jaar een bezoekje van een vrijwilliger die hen een geschenkje brengt en informatie geeft van het OCMW. Dit was een perfecte ingangspoort.

In 2014 ontwikkelde het OCMW het beweegkaartenboekje dat als geschenkje werd gegeven. Dit boekje bestaat uit 31 laagdrempelige oefeningen die iedereen in zijn eigen vertrouwde thuisomgeving kan uitvoeren. Twee bekende ouderen uit de gemeente visualiseren de oefeningen. Bij elke oefening staat dus naast de eenvoudige uitleg ook een foto van een oudere die de oefening voordoet. Hiermee beoogt het OCMW dat ouderen de bedenking maken: "als hij of zij dat kan, dan moet ik het ook maar eens proberen".

Omdat goede voornemens doorheen de tijd al eens kunnen afzwakken en het zonde zou zijn dat de beweegkaartenboekjes ergens in een diepe lade zouden verdwijnen, organiseerde het OCMW van Kortenaken een opleiding voor de thuiszorgdiensten. De mensen van de gezinszorg en de poetsdienst komen dagelijks bij mensen aan huis die vaak niet genoeg bewegen. Aan de medewerkers werd het beweegkaartenboekje toegelicht en ze werden aangezet om hun cliënten te motiveren en te ondersteunen in het bewegen. Samen kan je immers altijd meer dan alleen.

De beweegkaartenboekjes werden zeer populair en werden opgepikt door UZ Leuven die ze nu ook gebruiken in het kader van valpreventie in hun opleiding kinesitherapie. Door de grote vraag van andere besturen worden de beweegkaartenboekjes nu ook te koop aangeboden. Elk bestuur kan het concept bestellen en laten aanpassen met zijn eigen logo. Voor 250 euro krijgt men dan het aangepaste digitale bestand dat rechtstreeks naar de drukker kan gestuurd worden. Zo kunnen ook ouderen in hun gemeente thuis bewegen.

Beweeg met Andy

Door het succes van de artikels in de PlussersPost en het beweegkaartenboekje werd ervoor gekozen om nog andere media in te zetten om ouderen thuis aan het bewegen te krijgen. Toen het OCMW in augustus 2015 van start ging met de Facebookpagina 'Plussers Kortenaken' sloegen de ambtenaar voor senioren en de sportfunctionaris de handen in elkaar en maakten ze de reeks ‘Beweeg met Andy’. Verschillende filmpjes brengen sport en beweegmogelijkheden bij de mensen in de huiskamer. In de filmpjes komen ook steeds enkele ouderen van de gemeente aan het woord om ook hier de herkenbaarheid te bevorderen, dat maakt de filmpjes enorm populair.

Meer informatie

Andy Braem – Sportfunctionaris gemeente Kortenaken – 011 58 62 78 – sportdienst@kortenaken.be

Tina Luyckx – Ambtenaar voor senioren OCMW Kortenaken – 016 77 29 42 – senioren@ocmw-kortenaken.be